នៅពេលអ្នកឮអំពី "ប្រភេទសត្វដែលជិតផុតពូជ" តើអ្នកគិតយ៉ាងម៉េចដែរ? ប្រហែលជាសត្វខ្លាឬខ្លាឃ្មុំទឹកកកនៅប៉ូល? ទោះជាយ៉ាងណា, មានសត្វជាច្រើនទៀតដូចជាសត្វ saiga សត្វ White Bellell pangolin ក៏ជិតផុតពូជដែរ។
ជាអកុសលឥឡូវនេះមានសត្វចំនួន 41.415 ក្បាលនៅក្នុងបញ្ជីក្រហមហើយប្រហែល 16 306 ក្បាលនៃពួកវាត្រូវបានមនុស្សគំរាមកំហែងហើយនឹងកពុងជិតផុតពូជ។ លោក Tim Flach ដែលជាអ្នកថតរូបជនជាតិអង់គ្លេសម្នាក់កំពុងស្ថិតក្នុងបេសកកម្មមួយដើម្បីផ្តិតយករូបថតជាច្រើននៃប្រភេទសត្វដែលជិតផុតពូជទាំងនេះតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។ ដូចដែលអ្នកនឹងឃើញនៅខាងក្រោមលទ្ធផលគឺស្រស់ស្អាតខ្លាំងណាស់។
បន្ទាប់ពីគាត់បានចំណាយពេល ២ ឆ្នាំដើម្បីតាមដានប្រភេទសត្វដែលពិបាកយល់នោះ អ្នកថតរូបរូបនេះបានបង្កើតការងារមួយដែលមានចំណងជើងថា "រូបភាពសត្វជិតផុតពូជ" ។ រូបភាពនេះផ្តល់ឱ្យយើងនូវការមើលឃើញដ៏កម្រនៃជីវិតរបស់សត្វដ៏អស្ចារ្យទាំងនេះ។
រូបភាពគួរអោយភ្ញាក់ផ្អើលរបស់លោក Tim Flach បានរំលឹកដល់មនុស្សឱ្យមានការគោរពដល់ធម្មជាតិនិងសត្វទាំងអស់។ ដោយសារតែមុនពេលដែលអ្នកបានដឹងពីសត្វទាំងនេះ ពួកវាគ្មានពីរទេ សត្វទាំងអស់នេះពួកវាស្រស់ស្អាត បើមនុស្សនៅតែបំផ្លាញនោះសត្វនឹងលែងត្រូវបានចែករំលែកភពផែនដីជាមួយយើងហើយ។
១. ឥន្រ្ទីហ្វីលីពីន
គិតត្រឹមឆ្នាំ 2015 មានសត្វស្លាបប្រមាណជា 600 ក្បាលប៉ុណ្ណោះត្រូវបានរក្សាទុកនៅក្នុងព្រៃ។ ពួកវាជាបក្សីជាតិរបស់ហ្វីលីពីន។
២. Iberian Lynx
ចាប់តាំងពីការចាប់ផ្តើមនៃសហសវត្ស នៅឆ្នាំនេះការខិតខំអភិរក្សបានធ្វើឱ្យមានប្រជាជន Iberian Lynx 100 ទៅ 326 ក្បាលនៅក្នុងព្រៃ។
៣. Ring-Tailed Lemur
គិតត្រឹមឆ្នាំ 2017 មានសត្វ Ring-Tailed Lemur តែ 2,000 ក្បាលប៉ុណ្ណោះត្រូវបានគេរក្សាទុកនៅក្នុងព្រៃដោយសារតែការបរបាញ់សត្វព្រៃនិងការបាត់បង់ទីជម្រក។
៤. ផេកដាក្រហម (Red Panda)
ពួកវាត្រូវបានគេគណនាថាមានចំនួនប្រហែល 10.000 ក្បាលដែលនៅសេសសល់នៅលើផែនដីដោយមានចំនួនរបស់វាថយចុះជារៀងរាល់ឆ្នាំ។
៥. អំពិលអំពែក
ចំនួនអំពិលអំពែកបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងឆាប់រហ័សក្នុងអំឡុងពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ ការបាត់បង់ទីជម្រកនិងថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិតបានធ្វើឱ្យចំនួនរបស់ពួកវាធ្លាក់ចុះដល់កម្រិតសូន្យនៅតាមតំបន់មួយចំនួន។
៦. សត្វ Saiga
ពួកវាត្រូវបានគេកត់សម្គាល់ថាជាប្រភេទសត្វដែលជិតផុតពូជបំផុតនៅក្នុងពិភពលោក សត្វ Saiga បានបាត់បង់ជីវិតក្នុងឆ្នាំ 2010 នៅពេលដែលសត្វទាំងនេះបានស្លាប់ 12.000 ក្បាលភ្លាមៗនៅក្នុងប្រទេសកាហ្សាក់ស្ថាន។
7. សត្វស្វា Golden Snub-Nosed
សត្វស្វានេះរស់នៅភាគនិរតីប្រទេសចិនហើយមានចំនួនប្រហែល 8.000-15.000 ក្បាល។
៨. បក្សី Shoebill
សត្វស្លាបគួរឱ្យចាប់ចិត្តទាំងនេះត្រូវបានរកឃើញនៅអាហ្វ្រិកខាងកើត គេប៉ាន់ប្រមាណថាចំនួនរបស់ពួកវាមានពី 5000 ទៅ 8000 ។
៩. ស្វាហ្គោរីឡាតំបន់ខ្ពង់រាបភាគខាងលិច
ថ្វីត្បិតតែតំបន់ខ្ពង់រាបភាគខាងលិចគឺជាតំបន់របស់ស្វាហ្គោរីឡាក៏ដោយក៏ពួកវាកំពុងរងការគំរាមកំហែងពីអ្នកប្រមាញ់និងការបំផ្លិចបំផ្លាញទីជំរក។ ពួកវាមានប្រហែល 100.000 ក្បាលនៅក្នុងព្រៃ។
១០. សត្វស្វា Proboscis
ស្វាច្រមុះធំទាំងនេះមានការថយចុះចំនួន 50 ភាគរយក្នុងរយៈពេល 36-40 ឆ្នាំកន្លងមកដោយសារការបាត់បង់ទីជម្រកពីការដាំដុះដូងប្រេង និងការកាប់ព្រៃឈើ។
១១. ក្រពើឥណ្ឌា Gharial
១២. បង្គួយ Marine Iguana
ជាសំណាងល្អសត្វបង្គួយអាមេរិចខាងត្បូងទាំងនេះនៅតែមានជីវិតរស់នៅប្រហែល 200.000 ទៅ 300.000 ក្បាល។ យ៉ាងណាក៏ដោយការបំផ្លិចបំផ្លាញទីជម្រកដោយសារតែវិស័យទេសចរណ៍គឺជាការគំរាមកំហែងជារៀងរហូតដល់ប្រភេទសត្វនេះ។
១៣. សត្វ White-Bellied Pangolin
សត្វដ៏ស្រស់ស្អាតនេះត្រូវបានដេញតាមប្រម៉ាញ់ និងកេងប្រវ័ញ្ចដោយពួកអ្នកប្រមាញ់សម្រាប់សាច់របស់ពួកវានិងការប្រើប្រាស់នៅក្នុងឱសថបុរាណ។ ចំនួនពិតប្រាកដនៃចំនួនរបស់ពួកវាមិនទាន់ត្រូវបានគេដឹងនៅឡើយទេ។
១៤. Olm Salamander
ដោយសាររស់នៅក្នុងរូងភ្នំ Denali Alps, salamander នេះគឺពិការភ្នែកទាំងស្រុង។ តាមការពិតវាមិនដែលមានការលូតលាស់ទេ។ មានការប្រែប្រួលយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការប្រែប្រួលអាកាសធាតុសត្វទាំងនេះបានស្ថិតនៅលើបញ្ជីសត្វកម្រនិងដែលជិតផុតពូជតាំងពីឆ្នាំ 1982 ។
១៥. Beluga Sturgeon
Sturgeon អាចមានអាយុរហូតដល់ 100 ឆ្នាំ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយពួកវាត្រូវបានគេតាមប្រម៉ាញ់ដោយសារតែពងរបស់ពួកវាដែលអាចលក់បានរហូតដល់ទៅ $ 10,000 / kg ។
១៦. សត្វស្លាប Hooded Vulture
១៧. រមាសសភាគខាងជើង
សត្វដ៏ស្រស់ស្អាតនេះស្ថិតនៅកំរិតជិតផុតពូជ។ រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះមានតែបីក្បាលប៉ុណ្ណោះនៅក្នុងការមើលថែនៅឯមណ្ឌលអភិរក្សនៅកេនយ៉ា។ ពួកវាមានតែក្បាលនៅសល់នៅក្នុងពិភពលោកហើយមានតែមួយក្បាលក្នុងចំណោមពួកវាជាឈ្មោល។
១៨. សត្វត្មាតអេហ្ស៊ីប
មានការថយចុះយ៉ាងឆាប់រហ័សនូវសត្វត្មាតដែលជិតផុតពូជទាំងនេះ។ នៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌាពួកវាបានឃើញការធ្លាក់ចុះចំនួន 35% ជារៀងរាល់ឆ្នាំចាប់តាំងពីឆ្នាំ 1999 មក។
១៩. សត្វ Kaiser's Newt
ត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាការគំរាមកំហែងយ៉ាងខ្លាំងដោយសារតែការបាត់បង់ទីជម្រកនិងការជួញដូរខុសច្បាប់។ Newt Kaiser មានចំនួនប្រមាណ 9,000 ក្បាល។
២០. ដំរីទឹក
ពួកវាត្រូវបានរកឃើញនៅទូទាំងទ្វីបអាហ្វ្រិកភាគខាងត្បូង, ដំរីទឹកទាំងនេះត្រូវបានកំណត់ថាជាប្រភេទសត្វដែលងាយរងគ្រោះ វាមានចំនួនចន្លោះ 125,000 និង 150,000 ក្បាល ។
២១. ខ្លាឃ្មុំផេកដា
ដំណឹងល្អគឺចំនួនរបស់ខ្លាឃ្មុំផេនដាកំពុងកើនឡើងយឺត ៗ ។ ដំណឹងអាក្រក់គឺនៅសល់ចំនួន 1.864 ក្បាលដែលកើនឡើងពីចំនួន 1.596 ក្បាលនៅឆ្នាំ 2003 ។
២២. សត្វ Pied Tamarin
នៅប្រេស៊ីលទីក្រុង Manus បន្តពង្រីកនិងរំលោភលើទឹកដីរបស់សត្វនេះ។ ចំនួនរបស់ពួកវាជាក់ស្តែងមិនត្រូវបានគេដឹងចំនួនទេ។ យ៉ាងណាក៏ដោយមានសត្វប្រភេទនេះតែ 170 ក្បាលប៉ុណ្ណោះនៅក្នុងទ្រុងនៅទូទាំងពិភពលោក។
២៣. ទេវតាសមុទ្រ
សត្វហែលទឹកចម្លែកនេះគឺជាប្រភេទមួយនៃ slug សមុទ្រនិងអាចត្រូវបានរកឃើញនៅក្នុងមហាសមុទ្រត្រជាក់នៅក្រោមទឹកកកឬអាកាសធាតុអេក្វាទ័រ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយដោយសារការផ្លាស់ប្តូរសីតុណ្ហភាពសកលចំនួនរបស់ពួកវាកំពុងថយចុះ។
២៤. ខ្លាឃ្មុំទឹកកក
ចំនួនខ្លាឃ្មុំទឹកកកមានភាពលំបាកក្នុងការតាមដាន។ អ្នកជីវវិទូបានប៉ាន់ប្រមាណថាចំនួនអាចមានពី 20 ទៅ 25.000 នៅទូទាំងពិភពលោក។
២៥. ដំរីអាហ្វ្រិក
ការជួញដូរផ្លុកដំរីនៅទ្វីបអាហ្វ្រិកបានបណ្ដាលឱ្យដំរីជាង 144.000 នាក់ស្លាប់ក្នុងពេលតិចជាងមួយទសវត្សរ៍។ បច្ចុប្បន្ននេះមានដំរីអាហ្រ្វិកប្រហែល 352.000 ក្បាលប៉ណ្ណោះ។
២៦. ខ្លា Cheetah
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ 1900 រហូតមកដល់ពេលនេះចំនួនរបស់ខ្លា cheetah បានធ្លាក់ចុះពី 100,000 ទៅប្រហែល 9-12,000 ក្បាលនៅក្នុងព្រៃ។ នៅក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ង់មានខ្លា cheetah ប្រហែល 200 ក្បាលដែលរស់នៅក្នុងតំបន់ដាច់ស្រយាលផងដែរ។
២៧. សត្វបក្សី Red Crown Crane
២៨. ឃ្មុំអឺរ៉ុប
អរគុណណាស់នៅឆ្នាំ 2017 ក្រសួងកសិកម្មសហរដ្ឋអាមេរិកបានប្រកាសថាចំនួនឃ្មុំទឹកឃ្មុំបានកើនឡើង 3 ភាគរយចាប់តាំងពីឆ្នាំ 2016 ។ ការផុតពូជដ៏ធំនៃឃ្មុំអាចបំផ្លាញដល់ភពទាំងមូល។
២៩. សត្វសេក Military Macaw
ការបាត់បង់ព្រៃឈើបានបណ្តាលឱ្យចំនួនសត្វបក្សីដ៏ស្រស់ស្អាតនេះបានថយចុះមកនៅតិចជាង 10,000 ទូទាំងពិភពលោក។
30. សត្វ Arabian Oryx
ប្រភេទសត្វដែលជិតផុតពូជនេះកំពុងលូតលាស់យឺត ៗ ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយនៅតែមានតែ 1 ពាន់ក្បាលដែលគួរឱ្យភ័យខ្លាចនៅលើភពផែនដី៕
ប្រភពរូបភាព: Tim Flach
អត្ថបទដោយ: វីរៈ